Solar Şarj Cihazı MPPT Ve Pwm Arasındaki Farklar
Solar Şarj Cihazı MPPT Ve Pwm Arasındaki Farklar
Şarj Kontrol Cihazı Nedir, Ne işe Yarar? Nasıl Çalışır?
Solar şarj kontrol cihazları; özellikle de off grid (şebekeden bağımsız) sistemler için oldukça önemli ekipmanlardandır.
Solar şarj kontrol cihazı veya solar şarj regülatörü, akü ve/veya akü grubunun fazla şarjdan veya yüksek voltajdan zarar görmesini engellerken güneş panellerinden gelen voltajı ve akımı dengelemeye yarayan cihazlardır. Güneşli saatlerde güneş panellerinden gelen elektrik, solar şarj kontrol cihazı tarafından düzenlenerek akülere iletilir ve akülerin en verimli şekilde şarj edilmelerini sağlarlar. Güneşi olmadığı akşam saatlerinde ise solar akü veya akü grubundaki enerjinin tekrar güneş panellerine ulaşarak güneş panellerine zarar vermesini engellerler.
Özetle Şarj kontrol cihazının 2 görevi vardır birincisi sistemin, akü tipine göre belirli sabit bir voltajla şarj olmasını sağlamak ikincisi ise akü tam dolu voltaj değerine ulaşılınca şarj akımını kesmektir. Şarj akımı akülerin şarj gerilimine veya bağlantı şekline göre 12 Volt şarj kontrol cihazı / 24 volt şarj kontrol cihazı veya 48 volt şarj gerilimi ile çalışabilir. Bazı cihazlar 36V ile de çalışabilmektedir. Yine şarj kontrol cihazları kullanılan panel sayısına ve bağlantı tipine göre 10 amper solar şarj kontrol cihazı, 20 amper, 30 amper, 40 amper,40 amper, 50 amper 60 veya 80 amper sınıflarında satışa sunulmaktadır.
Solar Şarj Kontrol Cihazının Temel Özellikleri
·Solar akü grubunun çok aşamalı şarjı - şarj seviyesine bağlı olarak akülere ayarlanan güç miktarını değiştirerek akülerin daha sağlıklı çalışmasını sağlar. Örneğin Sulu bir akünün deşarj oranının %40 altına düşmemesi gerekir. Şarj %40 altına düştüğü zaman akülerde sülfatlaşma başlar ve akünün şarj tutma özelliği azalır. Doğru bir programlama ile Şarj seviyesi belli bir orana düştüğünde şarj kontrol cihazı akülerden gelen elektriği keserek aküleri korur.
·Ters akım koruması – Güneşin olmadığı zamanlarda yani gece saatlerinde güneş panellerinin aküleri boşaltmasını engeller. Güneş panelleri her ne kadar üreteç vazifesi yapıyor olsa da bir iç dirençleri vardır. Eğer aküleri bir şarj kontrol cihazı üzerinden değil de doğrudan güneş panellerine bağlarsak geceleri aküden gelen enerji güneş panelleri üzerinden akülerin deşarj olmasına yol açarken enerjinin büyük miktarda olması durumunda güneş panellerine ciddi zarar verir. Şarj kontrol cihazı bu durumda hem güneş panellerini hem aküleri zarar görmekten korur.
·Düşük voltaj bağlantısı - Akülere bağlı olan DC yüklerin, daha önce ayarlanan belirli bir voltaj değerinin altına düşüldüğünde akımın kesilmesini sağlar.Örneğin 12 volt ile çalışan hassas bir cihazınız olduğunda ve akünüzün gerilim seviyesi 12 volt altına düştüğünde Şarj kontrol cihazı bağlantıyı otomatik olarak keser ve düşük gerilim kaynaklı arızaları önler.
·LCD Ekran-Güneş panelinden gelen akımı, akü voltajını ve sıcaklık gibi değerlerin takip edilmesini sağlar. Bu sayede bir sorun olduğunda multimetre, ampermetre gibi cihazları aramanıza ve kullanmanıza gerek kalmaz.
Solar Şarj kontrol Cihazı Tipleri
1. PWM Özellikli Solar Şarj Kontrol Cihazı:
PWM (Pulse Width Modulation) , "darbe genişlik modülasyonu”nun kısaltılmış halidir. Yani PWM özellikli bir şarj kontrol cihazı akülere sabit bir çıkış yerine belirli aralıklarla kısa dolum darbeleri gönderir. Kontrol cihazı darbelerin gönderim aralığını ve uzunluğunu akünün şarj durumuna göre belirler. Boş bir solar aküde darbe uzunluğu fazla ve sürekli iken akü dolmaya başladıkça birkaç saniye aralıklarla darbeler kısalır ve aralıkları artar.
PWM solar şarj kontrol cihazları genellikle ekonomik olmalarıyla ön plana çıkar ve tercih edilirler.
2. MPPT Özellikli Solar Sarj Kontrol Cihazı
MPPT şarj kontrol cihazı "Maksimum Güç Noktası İzleme" MPPT (Maximum Power Point Tracking) anlamına gelir. Şarj cihazı güneş panellerinin Vmp voltajını sürekli takip eder ve üretilen elektriği en uygun gerilim ve akım seviyelerine dönüştürerek aküleri şarj eder. Akü gruplarının şarj düzeyini sürekli kontrol ederek gerektiğinde şarj yaparken gerektiğinde şarjı keser. Bir MPPT güneş paneli şarj cihazı güneş panellerinden gelen yüksek gerilimi düşürerek akımı yükseltilir. Bu sayede güneş panellerinden daha fazla akım kullanırsınız. Akımın yükselmesi ile birlikte de solar akülerinize daha kısa süreli şarj olanağı sağlanmış olur. MPPT şarj kontrol cihazı, aşırı gerilimi akıma dönüştürebilir. Bu özelliğiyle aküleri şarj etmesi için gereken süreyi daha kısaltmış olur. Sistem verimliliğinin artmasına olanak sağlayan bu özellik her zaman etkin çalışmasını sağlar.
Bu cihazlar PWM şarj cihazlarına göre biraz daha pahalı olmakla birlikte fayda/maliyet oranı gözetildiğinde çok daha verimli cihazlardır.
Eğer birden fazla şarj aküyü aynı anda şarj etmek isterseniz ne olacak? Şöyle özetleyelim; Bir 12 Volt solar şarj cihazı ile 12V solar akü şarj edebilirsiniz. Bir 24V çıkışlı solar şarj cihazı ile iki adet 12V solar aküyü seri bağlayarak 24V akü gurubu elde edebilir ve besleyebilirsiniz. 48V bir solar şarj cihazı ile de 4 adet 12V solar aküyü seri bağlayarak 48V bir akü grubu elde edebilir ve şarj edebilirsiniz. Birçok şarj kontrol cihazı gerilim seviyelerini otomatik olarak algılamakla birlikte bazı cihazların tek gerilim seviyesine sahip olduğu unutulmamalıdır.
Buraya kadar Şarj kontrol cihazlarının ne olduğunu anlattık. Peki Şarj kontrol cihazı ne değildir? dersek en önemlisi bir inverter değildir. Yani panelleride üretilen veya akülerde depolanan enerjiyi doğrudan evinizde veya işyerinizde kullanmanızı sağlayamaz. Sadece üzerindeki yük çıkışı ile uygun gerilimde ve doğru akım ile çalışan cihazlarınızı çalıştırabilirler.
